Sites
Op het internet is veel informatie te vinden over water, waterdiertjes, waterkwaliteit en de onderlinge samenhang. Een deel hiervan is bedoeld voor de professionele gebruikers, maar ook de liefhebber kan veel vinden. Hieronder een selectie van de sites die ik gevonden heb.
- Er bestaat een heuse macrofauna weblog, verzorgd door de Helpdesk water van Rijkswaterstaat, compleet met nieuwsbrief en al. Te vinden op https://www.helpdeskwater.nl/onderwerpen/monitoring/ecologie/macrofaunanieuws
- Wikipedia heeft ook een onderdeel over macrofauna. Te vinden op http://nl.wikipedia.org/wiki/Macrofauna. Daarnaast is een onderdeel over waterkwaliteit (http://nl.wikipedia.org/wiki/Waterkwaliteit); de engelse versie is een stuk uitgebreider. (http://en.wikipedia.org/wiki/Water_quality)
- Waterschappen en Rijkswaterstaat moeten voldoen aan de vereisten van de Kaderrichtlijn water (KRW) van de Europese Unie. Rijkswaterstaat heeft er een pagina over. Te vinden op https://www.rijkswaterstaat.nl/water/wetten-regels-en-vergunningen/natuur-en-milieuwetten/kaderrichtlijn-water/index.aspx
- De STOWA (Stichting toegepast onderzoek waterbeheer) heeft een site met veel informatie over water en wateronderzoek. Een onderdeel is bedoeld voor ecologische beoordeling van het water, met de KRW-maatlatten en het EBEO-systeem (Ecologische beoordelingsmethode). Te vinden op https://www.stowa.nl/publicaties/omschrijving-mep-en-maatlatten-voor-sloten-en-kanalen-voor-de-krw-2015-2021.
- Voor het onderwijs is er onder ander de Bioplek, met een onderdeel over biologische waterkwaliteit. Te vinden op http://www.bioplek.org/techniekkaartenbovenbouw/techniek86wateronderzoek1.html.
- De beoordeling van ons land staat onder andere op het compendium voor de leefomgeving van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en Wageningen Universiteit en Researchcentrum (Wageningen UR. Het stuk over macrofauna is te vinden op https://www.clo.nl/indicatoren/nl1435-natuurkwaliteit-macrofauna-oppervlaktewater.
Om te beginnen wat nederlandse boeken voor de amateur natuuronderzoeker.
- Scheffer & Cuppen: Vijver, sloot en plas (2005)
Tirion Uitgevers, Baarn
Marten Scheffer en Jan Cuppen hebben een uitstekende gids gemaakt voor het leven in het zoete stilstaande water. Als u een boekje zoekt om zelf op dit gebied door te gaan, dan moet u dit aanschaffen. Zeer aan te bevelen. - Greenhalgh & Ovenden: Zoetwaterleven van Noordwest-Europa: (2007)
Tirion Uitgevers, Baarn
Een uit het engels vertaald boek, dat net wat te veel wil laten zien en daardoor net niet voldoet. Is wel meer gericht op het onderscheiden van soorten. In combinatie met het boek van Scheffer en Cuppen kom je een heel eind in je kennis van het zoete water. - Prud'homme van Reine: Wat vind ik in sloot en plas (1941, 1969)
Thieme & cie, Zutphen
Eerste druk uit 1941, ik heb de 8ste druk uit 1969. Leuk en simpel boekje om snel algemene kennis op te doen. Het is nog wel te krijgen bij antiquariaten als De Slegte. Als u het tegenkomt, kopen. - Higler: Inleiding tot de kennis van de ongewervelde zoetwaterdieren en hun milieu (1986)
KNNV uitgeverij, Zeist
De wetenschappelijke mededeling nr 103, waarin Bert Higler een aanzet doet tot het bijbrengen van kennis aan niet wetenschappers. Bevat onder andere een tabel om tot de hoofdgroepen van de macofauna te komen. Als u het ooit tegenkomt voor een klein prijsje, meenemen. - Wootton: Sloot en plas (1980)
Zuidgroep BV, Den Haag
Een deeltje uit de serie 'natuurwijzer', vertaald uit het engels, uitgegeven in 1980. Zo beknopt dat je er eigenlijks niks aan hebt. Dergelijke gidsen kunnen ze beter niet in de winkel leggen. Als u het antiquarisch voor een prikkie kunt kopen, is het aardig om eens door te kijken. - Parker: Plassen & rivieren (1988)
Trendboek BV, Maarssenbroek (uitgegeven voor HEMA)
Een fotoboek uit de reeks 'goed bekeken', dat aan het zelfde euvel lijdt als het voorgaande boekje. Ook dit is uit het engels vertaald, uitgegeven in 1988, en zo beknopt dat je er niks aan hebt. Voor de liefhebber. - Bloksma en Jonker: Vissen in troebel water (1982)
Jeugdbondsuitgeverij
Een boekje over het zelf uitvoeren van wateronderzoek, uitgegeven door leden van zoetwaterwerkgroepen van de jeugdbonden (NJN en ACJN). Moeilijke dingen worden simpel uitgelegd. Uitgevoerd met een hoop maffe tekeningetjes, die het lezen prettig maken. Je moet wel even in de speciale terminologie komen. Ik heb mijn exemplaar gevonden in het Natuurhistorisch museum in Leeuwarden. - Tomey: Bij het voerscheppen (Levend voer in zomer en winter) (1969)
Uitgave van de Nederlandse bond Aqua-Terra
Wim Tomey heeft in een grijs verleden deze handleiding geschreven voor de fanatieke aquariumliefhebber. Een praktisch boekje met goede informatie, dat tweedehands nog wel te krijgen is. - Ringelberg: Inleiding tot de aquatische oecologie in het bijzonder van het zoete water (1976)
Bohn, Scheltema & Holkema, Utrecht
Het standaardwerk van Joop Ringelberg uit 1976, gericht op de derdejaars student biologie. Voor de gevorderde liefhebber die vooral wat wil weten van de ecologische theorie. - Gillard: Limnologie (1977)
E. Story-scientia, Gent
Ongetwijfeld het standaardwerk van de hoogleraar A. Gillard, maar ik krijg niet zo'n hoogte van de bedoeling van dit boek. Het is vooral erg fysisch ingestoken en springt een beetje van de hak op de tak. Ongetwijfeld belangrijk als je zijn colleges volgt, maar voor dagelijks gebruik niet aan te bevelen. - Pauw, De & Vannevel: Macro-invertebraten en waterkwaliteit (1991)
Stichting Leefmilieu, Antwerpen
Dit boek is de basis van het waterkwaliteitssysteem dat op deze site behandeld wordt. Het bevat een groot aantal uitgebreide tabellen en een bespreking van onderzoeksmethoden en waterkwaliteitsbepalingen. Zeer uitgebreid en goed. Een boek dat een heruitgave zou moeten krijgen. - Baas Becking: Geobiologie of inleiding tot de milieukunde (1934)
W.P. van Stockum & zn., Den Haag
Een heerlijk oud, maar ook opmerkelijk modern boek. Grafieken met handgeschreven teksten geven iets amateuristisch in het uiterlijk, maar dat is de inhoud niet. Die is opmerkelijk modern en geeft goede beschrijvingen van het fysische en chemische watermilieu. Als u het tegenkomt, meteen aanschaffen. - Jordan: Het leven der dieren in het water (1939)
NV A. Oosthoek's uitgevers my, Utrecht
Een populair wetenschappelijk boek uit de jaren '30 van de 20ste eeuw. Dat betekent veel feitenkennis in verhaalvorm opgediend. Doet nu gedateerd aan, maar is toch leuk om te lezen. - Angel & Wolseley: Waterways and Water Live of Great Britain (1986)
Peerage Books, London
Een redelijk uitgebreid beschrijvend boek met een hoop foto's van het waterleven in Engeland. - Clegg: Ponds and Streams a nature guide (1989)
The Crowoods Press, Marlborough
Ook een beschrijvend boek met veel mooie foto's. - P.S. Croft: A key to the major groups of British Freshwater Invertebrates (1986)
Field Study Counsil, Field Studies 6 (https://www.field-studies-council.org/shop/publications/freshwater-invertebrates-aidgap/)
Een engelstalige veldgids met een uitgebreide set tabellen om de veschillende groepen macrofauna op naam te brengen. Hier zou een Nederlandse vertaling van moeten komen! Een aanrader.
Nu volgen wat meer wetenschappelijke boeken.
In het Verenigd Koninkrijk zijn ook een hoop populaire boeken over waterleven uitgegeven.